Zagórze. Kamieniołom w Zagórzu, obecnie na południowo-wschodnich przedmieściach Kielc. Od 1931 r. był dzierżawiony przez „Marmury Kieleckie” [1] i co najmniej w ostatnich latach przed wojną był użytkowany przez tę firmę, o czym świadczą notatki na listach zatrudnionych tam pracowników [2]. Również po wojnie kielecka firma marmurowa przejęła kamieniołom w Zagórzu [3], ale już nie wznowiono eksploatacji na większą skalę [4]. Nie napotkaliśmy też żadnej notatki czy oferty reklamującej odmianę marmurów o nazwie „Zagórze”. Jednak na przełomie lat 50. i 60. XX wieku opracowano kartę rejestracyjną tego złoża (Rubinowski – CBDG 997304).

Występujące w kamieniołomie w Zagórzu dewońskie wapienie reprezentują formację z Kowali oraz prawdopodobnie wapienie detrytyczne (ziarniste). Zapadają one pod kątem 55-65° na północ (NNE) i w części niższej profilu (w południowej części wyrobiska) są słabo uławicone, natomiast w wyższej – średnio- i cienkoławicowe. Wapienie słabo uławicone zawierają liczne szczątki fauny, wśród których dominują stromatoporoidy, i są miejscami zdolomityzowane. Wyżej leżące wapienie wykazują miejscami strukturę ziarnistą, brekcjową. Mają zabarwienie ciemnoszare z odcieniem fioletowym, miejscami plamiste, różowe lub brązowe i użylone są kalcytem. Stanowią więc surowiec o wysokich walorach dekoracyjnych [5]. Cechują się jednak zmienną i generalnie niską blocznością; wskaźnik bloczności geologicznej złoża jest niższy niż 10% [6]. Obecnie wyrobisko jest bardzo silnie zarośnięte.

Zdjęcie J. Fijałkowskiego z 1966 r., MNKi/Pf/1579

Zdjęcie J. Fijałkowskiego z 1967 r., MNKi/Pf/1580

[1] APK, SOK, sygn. 8752, k. 42.
[2] APK, KZKB, sygn. 165, k. 6.
[3] S. Marcinkowski, op. cit.
[4] B. Gierych, op. cit., s. 126.
[5] A. Duda, op. cit. Czarnocki, Marmury świętokrzyskie, „Prace…”, s. 109; B. Gierych, op. cit., s. 126; E. i J. Fijałkowscy, op. cit., s. 56.
[6] J. Urban, Bloczne skały węglanowe w paleozoiku…, op. cit.