Malik. Nazwę Malik (lub Malek [1]) nosi niewielki pagórek zbudowany z dewońskich wapieni należących do formacji z Kowali, położony na północ od Czerwonej Góry, w obrębie którego wydobywano surowiec marmurowy w pierwszych latach działalności fabryki marmurów [2]. Okazy wapieni z Malika należały do kolekcji M. Bersohna [3]  oraz kolekcji A. Welkego [4] . W XX wieku brak jednak tej nazwy w prasowych ofertach fabryki i w opisach czynnych marmurołomów, co sugeruje zakończenie eksploatacji. J. Czarnocki [5] oraz E. i J. Fijałkowscy [6] opisują niewielki łom gruboławicowych wapieni na terenie wzgórza jako dawno nieeksploatowany. Z opisów cytowanych wyżej autorów oraz obserwacji okazów z kolekcji M. Bersohna [7] wynika, że wapień z Malika przypomina odmianę Szewce, zbliżając się niekiedy również do odmiany bolechowice. J.  Czarnocki [8] uważał, iż ten marmur (i łom) opisywany był w starszych źródłach pod nazwą szewce.

Lokalizacja marmurołomów w rejonie Bolechowic i Czerwonej Góry na tle numerycznego modelu rzeźby terenu

 1. Marmurołom „Bolechowice” 2. Marmurołom „Zygmuntówka” 3. Prawdopodobna lokalizacja marmurołomu „Czerwona Góra” lub „Wierzmaniec” 4. Marmurołom „Malik” 5. Prawdopodobne lokalizacje marmurołomu „Dobrzączka” 6. Marmurołom „Szewce” na górze Okrąglica

fot. P.Król, 2018 r.

Obecnie pagórek Malik ze śladami łomu objęty jest ochroną prawną jako rezerwat przyrody nieożywionej „Jaskinia Raj”, bowiem w jego obrębie znajduje się ta jaskinia. Jaskinia odkryta została w 1963 r. i od 1972 r. jest udostępniona turystycznie [9].

[1] B. Pawlewski, op. cit., s. 194
[2] „GK” 1876, nr 90; 1877, nr 20; L. Jenike, op. cit., 1878, s. 24-25, 29, 32; [A. Kriger] Andrzej z Rzucowa, op. cit; B. Pawlewski, op. cit., s. 194-195; W. Chor[oszewski], op. cit., s. 546-550.
[3] S. Czarniecki, Z. Martini, op. cit.
[4] [A. Welke] A.W.b.p.k., Marmury powiatu kieleckiego, „GK”, 1873, nr 27, s. 106-107, nr 28, s. 110-111; H. Święcicki, op. cit., s. 55.
[5] J. Czarnocki, Marmury świętokrzyskie, „Prace…”, s. 105.
[6] E. i J. Fijałkowscy, op. cit., s. 67-68.
[7] S. Czarniecki, Z. Martini, op. cit.
[8] J. Czarnocki, Marmury świętokrzyskie, „Prace…”, s. 105.
[9] Z. Rubinowski, O ochronę środowiska…, op. cit.; Wróblewski, Ochrona georóżnorodności…, s. 31-32.