Dobrzączka. Marmurołom wapienia dewońskiego o tej nazwie (także: góra Dobrzańska [1], Góra Dobrzoska [2]) znany był już w pierwszej połowie XIX wieku [3], okazy zaś z niego należały do kolekcji A. Welkego [4], M. Bersohna [5] oraz znalazły się na liście H. Święcickiego [6]. W pierwszych latach działalności fabryki marmurów materiał z tego marmurołomu był zapewne wykorzystywany w jej produkcji [7]. E. i J. Fijałkowscy [8] lokalizują ten marmurołom na północnych zboczach Czerwonej Góry, zaś J. Siemiradzki [9] identyfikuje go ze wzgórzem Malik, podczas gdy lokalizacja góry Dobrzączki na mapie F. M. Sobieszczańskiego [10] sugeruje, iż marmurołom leżał na południowych zboczach Góry Miejskiej (ryc. 2). Wapień występujący w kamieniołomie miał barwę szaroliliową, plamistą [11], był więc podobny do obecnie znanej odmiany szewce.

Lokalizacja marmurołomów w rejonie Bolechowic i Czerwonej Góry na tle numerycznego modelu rzeźby terenu

 1. Marmurołom „Bolechowice” 2. Marmurołom „Zygmuntówka” 3. Prawdopodobna lokalizacja marmurołomu „Czerwona Góra” lub „Wierzmaniec” 4. Marmurołom „Malik” 5. Prawdopodobne lokalizacje marmurołomu „Dobrzączka” 6. Marmurołom „Szewce” na górze Okrąglica

Jedno z prawdopodobnych miejsc eksploatacji marmuru „Dobrzączka”, znajdujące się ma południowo-wschodnim stoku góry Okrąglicy, fot. P.Król, 2017 r.

Jedno z prawdopodobnych miejsc eksploatacji marmuru „Dobrzączka”, znajdujące się w południowym stoku Góry Miejskiej, fot. P.Król, 2017 r.

[1] Encyklopedia powszechna Orgelbranda…, op. cit.
[2] APK, Sąd Okręgowy w Kielcach (dalej SOK), sygn. 87502, k. 42.
[3] F. M. Sobieszczański, op. cit., s. 214.
[4] [A. Welke] A.W.b.p.k., Marmury powiatu kieleckiego, „GK”, 1873, nr 27, s. 106-107, nr 28, s. 110-111.
[5] S. Czarniecki, Z. Martini, op. cit.
[6] H. Święcicki, op. cit., s. 50-51.
[7] L. Jenike, op. cit., nr 107, 1878, s. 24-25, 29, 32; „GK”, nr 13 z 1906 r.; Fijałkowska, Problematyka marmurów…, op. cit.
[8] E. i J. Fijałkowscy, op. cit., s. 68.
[9] J. Siemiradzki, Geologia ziem polskich t. 1, wydanie drugie, Lwów, Nakł. Muz. Im. Dzieduszyckich  [1922], s. 172-173.
[10] F. M. Sobieszczański, op. cit., s. 212-213.
[11] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 1-15, Warszawa 1880-1902, Nakł. F. Sulimierskiego i W. Walewskiego – oraz cytowane powyżej źródła.